شما ممکن است که HIV در بدن خود داشته باشید ولی از نظر سلامتی کاملاً سالم به نظر برسید. تنها راه مطمئن تشخیص آلودگی و یا عدم آلودگی به ویروس ایدز (HIV) انجام آزمایش خون در آزمایشگاه می باشد.
از زمان ورود ویروس به بدن انسان تا زمانی که شواهد آزمایشگاهی ظاهر شود، ممکن است فاصله زمانی بین دو هفته تا شش ماه طول بکشد که به آن “دوره پنجره” (window period) می گویند. در این دوران شخص٬ آلوده بوده و می تواند دیگران را نیز آلوده کنند، ولی ممکن است هیچ یک ازعلایم بالینی و آزمایشگاهی متداول را در خود بروز ندهد.
در صورتی که شما به رفتارخطرناکی دست زده اید و نگران سلامت خود شده اید، می توانید برای انجام آزمایش HIV به پزشک خود و یا مستقیماً به مراکز انتقال خون و دیگر مراکزی که آزمایش ایدز را انجام می دهند، مراجعه کنید.
نکته بسیارمهمی که نباید فراموش شود این است که درطی این ۶ ماه نباید خود و دیگران را درمعرض رفتار خطرناک قرار دهید.
.
.
افرادی که رفتارهای پرخطر داشته اند اما تست HIV منفی است لازم است سه ماه بعد و در صورت تداوم رفتار پرخطر هرشش ماه آزمایش HIV را تکرار نمایند.
در بسیاری از مراکز درمانی اغلب کشورها، مشاوره و انجام آزمایش HIV به صورت رایگان و ناشناس (بدون معرفی خودتان و دریافت تنها یک شماره کد)، انجام می پذیرد.
.
,
.
آزمایش تشخیصی HIV
آزمایش تشخیص HIV به جستجوی آنتی بادیهای موجود در خون می‌پردازد. وقتی HIV (که یک ویروس است) وارد بدن شخصی شود یک ماده شیمیایی خاصی در بدن فرد ساخته میشود که آنتی بادی نامیده میشود. آنتی بادیها، پاسخ بدن به عفونت هستند بنابراین اگر در خون شخصی٬ آنتی بادی بر علیه HIV وجود داشته باشد این بدان معنی است که او با HIV آلوده است در اکثر موارد ۳ ماه طول می‌کشد تا این آنتی بادیها بوجود آیند ( در موارد نادر تا ۶ ماه در موارد بسیار نادرتر بیشتر از ۶ ماه طول می‌کشد تا آنتی بادیها بوجود آیند)
انجام تست قبل از ۳ ماه از زمان تماس با ویروس ، نتایج نامشخص دارد و فرد آلوده ممکن است هنوز آنتی بادی بر علیه ویروس نساخته باشد.
فاصله زمانی بین آلوده شدن تا ساخت آنتی بادی را دوره پنجره (window period) گویند در دورة پنجره، افراد آلوده با HIV در خونشان آنتی بادی ندارند و بوسیلة تست HIV تشخیص داده نمی‌شود٬ هر چند که ممکن است سطح بالایی از HIV در خون، ترشحات جنسی یا شیر پستانشان وجود داشته باشد.
در دورة پنجره، HIV میتواند از فرد آلوده به فرد دیگر منتقل شود هر چند که تست HIV، آلوده بودن وی را مشخص نمیکند. بنابراین بهترین راه این است که تست HIV حداقل ۳ ماه بعد از در معرض خطر قرار گرفتن با HIV، انجام شود. برخی مراکز تشخیصی جهت اطمینان خاطر بیشتر، انجام آزمایش مجدد را در ماه ۶ توصیه میکنند. همچنین، بسیار مهم است که طی دوره زمانی انجام تست HIV ، فرد مجدد در معرض خطر HIV قرار نگیرد. این تست هنگامی دقیق است که بین زمان مواجهه با HIV و انجام تست٬ مواجهه مجددی رخ ندهد.
.
.
تنها راه مطمئن جهت تعیین آلودگی با HIV انجام تست آنتی بادی HIV می‌باشد و از روی علائم بالینی نمی‌توان آلودگی با HV را تعیین کرد.
.
.
دلایل انجام دادن تست HIV چیست؟
بسیاری از کسانی که تست HIV انجام داده‌اند بی‌دلیل نگرانند چرا که:
اگر نتیجة تست منفی باشد (یعنی اینکه با HIV آلوده نیستند) میتواند باعث آرامش خیال شود. و اگر نتیجه تست مثبت شود کارهای بسیاری برای فائق آمدن با نتیجه مثبت تست HIV و مراقبت از سلامت می‌توان انجام داد.
اگر نتیجة تست HIV شما مثبت باشد پزشک میتواند بدقت مراقب سلامت شما باشد. بسیاری از کسانی که تست HIV مثبت دارند سالها سالم باقی می‌مانند ولی اگر به سمت بیماری پیش بروید داروهای بسیاری بنام antiretroviral وجود دارند که میتواند سرعت پیشرفت ویروس و بیماری را کم کنند و نگهدارنده سیستم ایمنی باشند همچنین داروهایی برای پیشگیری و درمان برخی بیماریهایی که افراد مبتلا به HIV به آن گرفتار میشوند را دریافت کنید. همچنین ممکن است تحت درمان با داروهای جدید در روشهای درمانی خود قرار بگیرید.
– اگر پزشک بداند که شما HIV مثبت هستید هنگامیکه به بیمارئی مبتلا می‌شوید با جدیت و دقت بیشتری علائم را پیگیری میکند.
– اگر بدانید که HIV مثبت هستید بیشتر مراقب خواهید بود تا دیگران آلوده نشوند بعنوان مثال رابطه جنسی ایمن داشتن (safe s e x) و آگاه کردن شرکای جنسی قبلی خود.
– آگاه بودن به آلودگی با HIV ، ممکن است بر روی برخی تصمیمات آینده شما تأثیر گذار باشد ( مثلاً در مورد تشکیل خانواده ).
.
.
چه کسی نیاز به انجام آزمایش HIV دارد؟
در صورتی که شما سابقه انجام هر کدام از رفتارهای خطرناک زیر را داشته اید٬ نیاز به انجام آزمایش HIV دارید:
.
.
* استفاده از سوزن و سرنگ مشترک در اعتیاد تزریقی (حتی برای یک بار)
* ابتلاء به بیماری های آمیزشی (مثل سوزاک، سیفلیس، تبخال و زگیل تناسلی)
* با فرد آلوده به HIV تماس جنسی “حفاظت نشده” داشته اید.
* با فرد تزریق کننده مواد مخدر (حتی همسر) تماس جنسی “حفاظت نشده” داشته اید.
* با فرد دارای سابقه ابتلاء به بیماریهای آمیزشی تماس جنسی “حفاظت نشده” داشته اید.
* بدون اطلاع از سابقه ابتلاء فردی به بیماریهای آمیزشی تماس جنسی “حفاظت نشده” داشته اید.
* با فرد دارای سابقه روابط جنسی با مردان یا زنان دیگر تماس جنسی “حفاظت نشده” داشته اید.
* با فرد دارای سابقه روابط جنسی با نوع همجنس تماس جنسی “حفاظت نشده” داشته اید. (خصوصاً اگر رابطه بین دو مرد بوده و در این رابطه وی مفعول بوده باشد.)
* با فردی که در نواحی پر خطر زندگی می کند، تماس جنسی “حفاظت نشده” داشته اید. (مناطقی که در آن آمار میزان افراد آلوده به HIV زیاد می باشد. مثلاً بعضی کشورهای آفریقایی، کشورهای تازه استقلال یافته روسیه، افغانستان و کشورهای ناحیه خلیج فارس)
* استفاده از مشروبات الکلی و مواد مخدر قبل از تماس جنسی (تریاک، هروئین، قرص اکستاسی، حشیش، گرس و …. )
* سابقه تجاوز و سوء استفاده جنسی قرار گرفتن
.
.
چه زمانی بعد از رفتار خطرناک بایستی آزمایش HIV داد؟
اغلب تستهای HIV، تست آنتی بادی هستند که میزان آنتی بادی ساخته شده توسط بدن در برابر HIV را اندازه گیری میکنند. برای اینکه آنتی بادی ساخته شده توسط سیستم ایمنی بدن بر علیه HIV به حدی برسد که توسط تستهای آزمایشگاهی قابل اندازه گیری باشد مدتی زمان می برد که این مدت زمان از فردی به فرد دیگر متفاوت است، به این دوره زمانی اصطلاحا دوره پنجره (Window period) میگویند.
اغلب افراد در طی ۲ تا ۸ هفته میزان قابل ارزیابی آنتی بادی را تولید میکنند (بطور متوسط ۲۵ روز) در عین حال احتمال اینکه تولید میزان آنتی بادی قابل ارزیابی آزمایشگاهی برای فردی مدت زمان بیشتری طول بکشد وجود دارد بنابراین اگر تست اولیه منفی HIV در طی ۳ ماه پس از تماس احتمالی باشد تکرار تست HIV بعد از ۳ ماه از تماس احتمالی برای رد موارد منفی کاذب (false negative) بایستی انجام شود.
۹۷٪ افراد در طی ۳ ماه پس از آلودگی به HIV تستشان مثبت می شود. در موارد بسیار نادر ممکن است مثبت شدن تست HIV تا ۶ ماه بطول انجامد.
در صورت تداوم رفتار پرخطر توسط فرد، هر شش ماه آزمایش تکرار شود.
.
.
برای انواع آزمایشهای تشخیص اچ‌آی‌وی اینجا را کلیک کنید
.
تست HIV شامل چه چیزهایی است ؟
در اغلب کشورها، مکانهای متعددی برای انجام تست HIV وجود دارد. توصیه میشود که تست HIV در کلینیکهای بهداشتی، نزد پزشکان یا نزد افراد مجرب در مکانهای مخصوص مشاوره و تست HIV انجام شود (VCT).
هنگامیکه شما تصمیم به انجام تست HIV بگیرید، یک پزشک یا یک مشاور مجرب، یک پرستار و یا یک فرد مجرب در امور سلامتی و بهداشت را بصورت خصوصی ملاقات خواهید کرد ، وی برای شما توضیح خواهد داد که تست شامل چه چیزهایی است و نتایج چه معنا و مفهومی دارند. بطور معمول، مقدار کمی نمونه از خون از دست شما گرفته میشود و به آزمایشگاه برای انجام آزمایش فرستاده میشود.
– جواب تست همیشه محرمانه است و تنها با رضایت شما برای دیگران بازگو خواهد شد. و حتی جواب تست بدون اجازه شما به پزشک شخصیتان هم گفته نخواهد شد.
Rapid test:
یک تست غربالگری است که جواب آن در عرض ۲۰ دقیقه آماده میشود. این تست از نمونه خون وریدی یا خون سرانگشت یا ترشحات دهان برای بررسی آنتی بادی HIV استفاده می کند، جواب مثبت بایستی توسط تستهای تاییدی (مانند وسترن بلات) بررسی مجدد شود. میزان صحت (accuracy rate) این تست همانند آزمایش الیزا است.
تست سریع HIV به تجهیزات آزمایشگاهی و افراد مجرب نیاز ندارد، این ویژگی باعث میشود تا بتوان از آن در کشورهای فقیر استفاده کرد.
.
.
.
.
<< تست اچ‌آی‌وی در منزل چیست؟ >>
.
کیت های تشخیص اچ‌آی‌وی در منزل Home testing kits :
کیتهای تشخیص در منزل (که از خون یا بزاق نمونه گیری میشود) در یک دقیقه جواب میدهد که تمامی جوابهای مثبت میبایستی توسط تستهای آزمایشگاهی مجددا بررسی شوند
جنبه های مثبت این کیت ها:
در مناطقی از جهان که تعداد مبتلایان بسیار است (مانند برخی نقاط آفریقا) استفاده از چنین کیتهایی میتواند در تشخیص بسیاری مفید باشد
از طرفی دیگر کسانی که بخاطر فاش نشدن هویتشان مایل به مراجعه نیستند از این طریق به آلوده بودن یا نبودن خود آگاه میشوند که در صورت آلودگی حتما بایستی مجددا تست تاییدی آزمایشگاهی انجام شود
جنبه های منفی این کیت ها:
با توجه به فروش چنین کیت هایی در اینترنت، صحت و درستی و مورد تایید بودن چنین کیت هایی، شدیدا مورد تردید است و بسیاری هستند که کیت های تقلبی را میفروشند و کلاهبرداری میکنند
از طرف دیگر ممکن است کسانی که تستشان مثبت شود به مراکز ایدز مراجعه نکنند و از درمان محروم بمانند
فروش این کیتها در بسیاری از کشورهای دنیا غیرقانونی است
.
.
Comparison of HIV home sampling and home testing services
|
|
Home sampling (UK) |
Home sampling (USA) |
Home testing |
Method |
Sampling device purchased; oral sample taken at home and sent to lab for testing |
Sampling device purchased; blood sample taken at home and sent to lab for testing |
Kit purchased for taking a sample and testing it at home |
Notification |
Reactive results given by phone; negative results given by email |
All results given by phone |
Results produced at home |
Availability |
Legal in the UK; available online for £۳۴ |
Legal in the USA; sold in shops, online, by phone and mail order for $44 |
Illegal in UK; not approved for sale in USA |
Potential for mistakes |
Oral sample may be taken incorrectly, possibly leading to a false negative result |
Low potential for mistakes as blood sample is clearly visible on card |
Test may be performed or interpreted incorrectly, possibly leading to a false result |
Reliability |
Negative results are definitive; reactive results are preliminary and must be confirmed by further tests at a clinic |
All results are definitive; as reliable as conventional testing |
Negative results are definitive; reactive results are preliminary and must be confirmed by further tests at a clinic |
Pre-test counselling |
Optional at extra cost, by phone |
Optional, by phone |
Unlikely to be provided |
Post-test counselling |
Always provided for reactive results, by phone |
Always provided for positive results, by phone |
Optional, by phone |
