ایدز >> خطر بیشتر برای زنان

 

کارشناسان بین المللی در امور ایدز می گویند میزان گسترش این بیماری در میان زنان رو به افزایش است. یکی از دلایل برای این روند این بوده است که احتمال آلوده شدن زنان و دختران به عفونتهای مقاربتی چهار برابر مردان است.
همچنین در بسیاری از جوامع که از زنان انتظار می رود بلاشرط خواسته های مردان را برآورده کنند این زنان تسلط کمی در روابط جنسی خود داشته باشند. در این جوامع به زنان این اختیار داده نمی شود که در روابط جنسی خود خواستار اقدامات پیشگیرانه شوند یا حتی به رابطه خود با مردی که در گروه پرخطر برای ابتلا به ایدز محسوب می شود، خاتمه دهند.

در هر برنامه ای که برای مبارزه با اپیدمی ایدز به اجرا گذاشته می شود ضروری است به زنان این قدرت و اختیار داده شود که کنترل روابط جنسی خود را به دست گیرند.

 

 

چرا برای یک زن مشکل است که از خودش در برابر آلوده شدن محافظت کند؟

 

امکان بیشتر در دریافت آلودگی

در آمار بسیاری از کشورها، بیشتر زنانی که آلوده به HIV شده اند، از راه تماس جنسی با شریک جنسی آلوده مرد، ویروس را دریافت کرده اند. در رابطه بین دو شریک جنسی مرد و زن (هتروسکسوئل/ heterosexual)، زنان از نظر جسمانی دارای آمادگی بیشتری نسبت به مردان برای دریافت ویروس می باشند. این واقعیت یک پیام با خود به همراه دارد و آن این است که بایستی توجه خاصی به زنان در مبارزه با اپیدمی داده شود و از آنان حمایت بیشتری به عمل آید تا جامعه در این قشر بی تناسب٬ آلوده نشود.

اطلاعات به دست آمده از تحقیقات متفاوت نشان می دهد که در تماس جنسی بین زن و مرد، زنان در مقایسه با مردان٬ به میزان دو برابر  امکان دریافت ویروس از شریک جنسی آلوده خود را دارند. این دلیل بسیار مستدلی است که چرا در آمار، تعداد زنان آلوده بسیار بیشتر از مردان است.

در ایران، اگر آمارهای رسمی اعلام شده افراد آلوده به ویروس از طریق سرنگ آلوده را بپذیریم و نیز این باور را که بیشتر این افراد را گروه مردان تشکیل می دهند و با توجه به این نکته که این افراد احتمالاً دارای خانواده و همسر نیز می باشند، خود نشان دهنده میزان بالای خطر انتقال آلودگی در بین قشر زنان ایران خواهد بود.

به این ترتیب بسیار محتمل است که آمار زنان آلوده بزودی از تعداد مردان پیشی بگیرد، مگر آن که در عمل اقداماتی انجام گیرد که مانع ازآن شود.

تاثیر مستقیم دیگری که آلودگی در زنان بوجود می آورد، انتقال ویروس از طریق مادر به جنین است که این نیزخود دلیل دیگری است برای توجه بیشتر به آسیب پذیری زنان و زنگ خطری است در افزایش آمار کودکان آلوده و مبتلا به ایدز.
میلیون ها کودک در سرتاسر جهان بدلیل بیماری ایدز٬ یتیم شده اند و بسیار مستعد و آماده برای آلودگی به HIV می باشند.

 

نابرابری اجتماعی

در اروپا و آمریکای شمالی ممکن است که فمینیست ها (feminists) پیشرفت های خوبی کرده باشند و به جایگاه بهتری در اجتماع دست یافته باشند. اما همچنان در بسیاری از مسایل و جنبه های زندگی، مانند فرصت های شغلی، امکان تحصیل و انتخاب نوع و روابط زندگی هنوز نابرابری های زیادی برای آنان وجود دارد.

در شهرهای بزرگ ایران هم ممکن است که در بین اقشار متوسط و قشر تحصیل کرده، زنان دارای جایگاه بهتری باشند و گاه مردان تحصیل کرده خودشان حق بیشتری نسبت به قوانین جاری برای زنان خود قایل باشند. اما هنوز هم در بسیاری ازجوامع رابطه مردسالاری به شکل سنتی٬ همچنان حاکم می باشد. در این میان در رابطه جنسی بین زن و مرد نیز، نقش مرد حاکم است.
هنوز هم در بسیاری ازشهرها و خانواده ها٬ دختران نقشی در انتخاب شریک آینده زندگی خود ندارند. در بعضی سنت ها دختران حتی نمی دانند که با چه کسی ازدواج می کنند. در چنین وضعیتی که مردان قدرتمند هستند و تمام اختیار زن را در دست دارند، در رابطه جنسی بین آنان، زنان حتی در جایگاه تصمیم گیری درموضوع انتخاب استفاده از کاندوم نیستند. زنان ممکن است که حق استفاده از کاندوم را نداشته باشند و یا نتوانند با دیگر راهکارها از خودشان در مقابل HIV محافظت کنند.

در بسیاری مناطق ازدواج زودهنگام دختران، اشتغال در سنین کم، آنان را از ادامه تحصیل باز می دارد و این خود باعث دوری از محیط و شرایطی می شود که آنان می توانستند درباره این مسایل آموزش ببینند و بتوانند از خود در مقابله با این آلودگی حفاظت کنند.
در بسیاری جاها دختران جوان و زنان شاغلی که آلوده به ویروس می شوند، از ادامه تحصیل و یا کار باز می مانند. شماری٬ از سوی خانه و خانواده خود طرد می شوند و آنان را در شرایط آسیب پذیرتری قرار می دهد.

 

 

زن درخانواده:

 

 

حتی کانون خانواده و ازدواج نیزدر بسیاری جوامع ضامن امنیت یک زن نیست. در جوامع بسیاری مسئله ارتباط زن شوهردار با مردی دیگر نه فقط قابل قبول نیست، بلکه جرم بسیار سنگینی محسوب می شود. در حالیکه مناسبات جنسی خارج از روابط زناشویی مردان و حتی ارتباط آنان با زنان خودفروش به عنوان مسئله ای طبیعی قلمداد شده و به راحتی پذیرفته می شود. از سویی دیگرآمار مردان معتاد به مواد مخدر تزریقی در ایران به شکل نگران کننده ای بالا است. این گروه از افراد اولین گروه در معرض خطر، با میزان ریسک بسیار بالای آلوده شدن به HIV هستند.

 

بسیاری از کشورها و از جمله کشورهای فارسی زبان، در مقابله با این اپیدمی، تمرکز خود را برحمایت از بنیاد خانواده و ترویج فرهنگ ازدواج گذاشته اند. مادامیکه که این خود شوهر است که زن را آلوده می کند، با وفا ماندن زن به شوهر هیچگونه کمکی نخواهد توانست به زن بکند تا او از آلوده شدن به HIV در امان بماند. هر چند که این تنها یکی از راه های انتقال HIV به قشر زنان است، اما قابل تأمل می باشد.

علاوه بر این زنان نقش های مختلف مهمی را در جامعه ایفا می کنند. زنان به عنوان مادر و تربیت کننده فرزندان نقش اساسی در ساختار جامعه و خانواده دارند. دربسیاری قشرها و جوامع مانند شمال ایران، زنان نقش بسیار مهمی به عنوان نیروی کاری در اقتصاد خانواده دارند. از دست دادن مادر در چنین خانواده هایی می تواند باعث از هم پاشیدگی بنیان خانواده شود و غالب اوقات محروم ماندن فرزندان از نان آور و محرومیت کودکان از داشتن مربی و غمخوار را به همراه دارد.

 

خود فروشی

مشکل دیگری که زنان را در مقابل HIV آسیب پذیرتر می کند، بهره برداری جنسی از آنان برای منافع مالی از طریق خود فروشی می باشد. تنگدستی و فقر مالی ازعمومی ترین دلایل روی آوردن به خود فروشی درقشر زنان می باشد. کمتر اشخاصی هستند که به دلیل لذت و تفریح به این کار روی بیاورند. زنان خودفروشی که به این کار روی می آورند درمعرض خطر بسیار بالای آلوده شدن قرار دارند. 

بسیاری از این افراد، بیوه زنانی بدون سرپرست و بدون امنیت اجتماعی می باشند که برای ادامه حیات٬ به این کار پناه می آورند. زنان نا امیدی که نیاز به پول برای سرپرستی و نگهداری بچه های خود دارند، در جایگاهی نیستند که مشتریان خود را مجاب به استفاده از کاندوم نمایند که این البته به معنای آن است که نه فقط خود آنان در معرض خطر آلوده شدن می باشند بلکه درصورت آلوده بودن به HIV می توانند ویروس را نیز به مشتریان خود انتقال دهند در معادله ای ساده٬ این قبیل مشتریان که کاندوم استفاده نمی کنند نیز اشخاصی هستند که ایدز را به خانه خود می برند.

در بسیاری از کشورها کار زنان از طریق در اختیار قرار دادن تن خود، هم از نظر جامعه مطرود بوده و هم از نظر قوانین اجتماعی، عملی غیر قانونی وجنایی محسوب می شود. برای چنین زنانی٬ زمانی که به عنوان شغل به چنین کاری روی می آورند بسیار سخت است که به سرویس های مراقبت سلامتی برای مراقبت از سلامت خود دسترسی داشته باشند و سلامت خود را منظم کنترل کنند.

بدنامی در این شغل، آسیب پذیری این گروه از قشر زنان را به شدت افزایش می دهد، گروهی که خود به خود در معرض خطر شدید می باشد.

 

 

 

اعتیاد

اعتیاد یک مشکل اجتماعی است که زنان را نیز دقیقاً مانند مردان مبتلا می کند. وقتی صحبت از یک معتاد می شود به طور معمول، مردان هستند که به عنوان افراد معتاد به ذهن می آیند. اما بسیاری از افراد معتاد به مواد مخدر تزریقی را زنان تشکیل می دهند. تمام زنانی که که اعتیاد به مواد مخدر تزریقی دارند، به سادگی در معرض استثمار جنسی قرار می گیرند و علاوه بر آن نسبت به دریافت آلودگی از راه تزریق مواد مخدر نیز، بسیار آسیب پذیرهستند. 

بسیاری از زنان نیز شرکای جنسی مردان معتادی هستند که از راه سرنگ به HIV آلوده شده و این آلودگی را به زنان خود انتقال داده اند.

.

 

خشونت بر علیه زنان

خشونت علیه زنان یکی از مشکلات جهانی سلامت است و این مسأله باعث افزایش آسیب پذیری زنان می شود. “خشونت در منزل” یکی از مهمترین دلایل آزار زنان در بیشتر کشورهای جهان است که طیف وسیعی از مشکلات سلامت جسمی، روانی و جنسی را بجای می گذارد. تجاوز و خشونت جنسی بر علیه زنان در جهان اخیراً افزایش یافته است. علاوه بر آن تجارت سکس و سایر اشکال سوء استفاده های تجاری باعث افزایش آسیب‌پذیری زنان در مقابل  HIV شده است. ترس از خشونت٬ باعث مخفی کاری و در نتیجه عدم دسترسی زنان به  اطلاعات، تست HIV، پیشگیری، خدمات مشاوره و درمان می شود. این مسئله عملاً با انگ ناشی از HIV در ارتباط است.

بین ۲۰ تا ۴۸ درصد از دختران ۱۰ تا ۲۵ ساله گزارش کرده اند که اولین تماس جنسی  شان به اجبار بوده است.

استفاده از کاندوم در ارتباطات زناشویی بعنوان یک راه پیشگیری  کمتر مورد توجه قرار می گیرد. در یک مطالعه در زامبیا، فقط ۱۱ درصد از زنان معتقد بودند که می توانند از همسرانشان  درخواست استفاده از کاندوم بکنند، حتی اگر ثابت شده باشد که شوهرشان وفادار نبوده یا HIV مثبت هستند.

 طی شش سال جنگهای داخلی کنگو نزدیک به ۴۰ هزار زن و دختر مورد سوء استفاده جنسی  قرار گرفتند. این در حالی است که هر روز بر تعداد قربانیان ایدز افزوده می شود.  تعدادی از این قربانیان٬ دختران نوجوانی هستند که برخی بیش از بیست بار مورد سوء استفاده  جنسی قرار گرفته‌اند.

 به گزارش CNN طی جنگ در جمهوری دموکراتیک کنگو از سال ۲۰۰۳ و آغاز  جنگ تاکنون موارد خشونت و سوء استفاده های جنسی در این کشور رو به افزایش بوده  است.

 با وجود اینکه خشونت علیه زنان ادامه دارد بهر حال برنامه های امیدبخشی برای مقابله  وجود دارد.

.

.

واکنش و پاسخ فراگیر در مقابل خشونت علیه زنان و AIDS/HIVباید شامل موارد ذیل  باشد :

– هدایت برنامه مبارزه با خشونت در سطح جهانی، ملی و منطقه ای برای ارائه عملکردی  که منجر به تغییر خشونت علیه زنان گردد.

– انتشار شواهدی که نشان دهد خشونت علیه زنان چه هزینه های اقتصادی و سلامتی را  به دنبال دارد و ارتباط آن با AIDS/HIV را مشخص نماید.

– افزایش فعالیتهایی در سطح ملی و منطقه ای که باعث بهبود و پیشرفت آموزشها و قوانین موجود می شود.