این دسته دارویی از سال ۱۹۸۷ در درمان HIV موجود است و بیشتر بعنوان Nucleoside analogues یاnukes شناخته میشود.
HIV به آنزیم reverse Transcriptase برای تکثیر خود نیاز دارد و این دسته دارویی، این آنزیم را مهار می‌کند و روند تکثیر آنزیم را آهسته کرده و HIV قادر به آلوده کردن سلولها و تکثیر خود نیست
از جمله داروهای این دسته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
Zidovudine
Didanosine
Stavudine
Zalcitabine
Lamivudine
Emtricitabine
Tenofovir
.
.
..
۲ – مهار کنندة آنزیم پروتئاز (PI) (Protease inhibitors)
این دسته دارویی اولین بار در سال ۱۹۹۵ تأیید شدند. protease تقریباً در هر سلول زنده‌ای وجود دارد پروتئاز یک آنزیم گوارشی است که پروتئین را تجزیه می‌کند و یکی از آنزیمهایی است که HIV برای تکثیرش بکار می‌برد، پروتئاز در HIV به زنجیرة طویل و سالم آنزیمها و پروتئینها در سلولها حمله کرده و آنها را به قطعات کوچکتری تقسیم می‌کند این قطعات کوچک آلودة پروتئین و آنزیم به آلوده کردن سلولهای جدید ادامه می‌دهد. مهار کننده پروتئاز قبل از اینکه آنزیم پروتئاز شانسی برای تقسیم کردن پروتئینها و آنزیمها داشته باشد عمل می کند.
در این روش آنزیم مهار کننده پروتئاز، تکثیر ویروس و در نتیجه آلوده کردن سلولهای جدید را آهسته می‌کندNRTIsو NNRTISفقط بر روی سلولهایی که جدیداً آلوده شده‌اند موثر است آنزیم مهار کنندة پروتئاز قادر است فرآیند تبدیل ویروس نابالغ غیر عفونی را به ویروس بالغ عفونی، آهسته کند. آنزیم مهار کننده بروتئاز در سلولهایی که مدت طولانی است آلوده شده‌اند اثر خود را از طریق آهسته کردن تکثیر ویروس اعمال می‌کند
از جمله داروهای این دسته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
این دسته داروها از سال ۱۹۹۷ تأئید شده‌اند و بطور کلی بعنوان non – nucleosides یا non – nukesشناخته می‌شوند این دسته دارویی بوسیله مداخله با Transcriptase ویروس، جلوی آلوده کردن سلولها بوسیلة HIV را می‌گیرند داروهای non- nucleosides تا حدودی متفاوت از nucleoside analogues عمل می‌کنند و با روشی متفاوت به Reverse Transcriptase سلول متصل می‌شوند
برتری اصلی این دسته در این است که دو تا از داروهای این دسته (یعنی nevirapine , efavirenz ) قدرت قابل مقایسه با گروه قبلی (PI) دارند در عین دوز کمتر وعوارض جانبی کمتر.
خصوصا اینکه به نظر برخلاف گروه قبلی باعث مشکلات چربی خون نمیشوند (Lipodystrophy)
از جمله داروهای این دسته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
Efavirenz
Nevirapine
Delavirdine
Etravirine
Rilpivirine
.
.
۴ – مهار کننده ورود (Fusion or Entry inhibitors)
در سطح HIV پروتئینهایی وجود دارد بنام gp 120 , gp41 که بوسیلة آنها HIV به سلول متصل شده و وارد سلول می‌گردد، با بلوک کردن یکی از این پروتئینها، تکثیر ویروس آهسته میشود. بعنوان مثال T-20 کهFusion inhibitor است به پروتئین gp41 متصل می‌گردد.
از جمله داروهای این دسته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
Enfuvirtide
Maraviroc
.
.
۵- مهارکننده اینتگراز Integrase inhibitors
تقسیمات HIV را از طریق بلوکه کردن آنزیم اینتگراز اچ‌آی‌وی، می کاهد.
و منجر به کاهش سریعتر میزان ویروس در مقایسه با دیگر رژیمهای درمانی میشود.
ولی مقاومت بالایی به آن به سرعت ایجاد میشود بنابراین بسیار مهم است که داروهای این دسته در ترکیب با داروهای دیگر دسته ها استفاده شود.
از جمله داروهای این دسته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
Raltegravir
Elvitegravir
.
.
.
در درمان اچ‌آی‌وی “ترکیب درمانی” توصیه میشود، یعنی استفاده از ترکیبی از داروهای دسته های مختلف تا احتمال ایجاد مقاومت دارویی کمتر شده و تاثیر بیشتری داشته باشد.
از جمله رژیمهای درمانی متداول توصیه شده این موارد هستند:توصیه میشود که از حداقل ۳ دارو از حداقل ۲ دسته مختلف برای ترکیب درمانی استفاده شود.
علیرغم شیوع مقاومت دارویی، درواقع تمامی بیماران (بدون توجه به میزان مقاومت دارویی و حتی در بیمارانی که به رژیمهای درمانی متعدد قبلی پاسخ نداده اند) با ترکیبی از درمان ضدرتروویروسی قابل درمان هستند و درمان میتواند کاملا سرکوب کننده باشد.
.
.
.
اسامی داروهای ضد رترو ویروس :
معمولاً هر داروی ضد رتروویروس، ۳ نام دارد.
گاهی اوقات دارو بر اساس نوع تحقیق یا نام شیمیایی‌اش نامیده میشود مثلاً AZT
نام دوم دارو نام متداول برای تمام داروهای با ساختار شیمیایی مشابه است مثلاً AZT با نام Zidovudine هم شناخته میشود.
نام سوم، نام تجاری دارو است که توسط شرکت داروساز گذاشته میشود.
